УСТАВ (новая редакция)

ГЛАВА 1

АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ

1. Сапраўдны Статут дзяржаўнай установы адукацыі “Пяршайская сярэдняя школа” (далей – Статут) з’яўляецца новай рэдакцыяй Статута дзяржаўнай установы адукацыі “Пяршайскі навучальна-педагагічны комплекс дзіцячы сад – сярэдняя школа”, зацверджанага рашэннем Валожынскага раённага выканаўчага камітэта ад 08.01.2019 № 16 і зарэгістраванага Валожынскім раённым выканаўчым камітэтам ад 15.01.2019, рэгістрацыйны № 690338714, у сувязі з прывядзеннем яго норм ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам.
2. Сапраўдны Статут рэгулюе парадак дзейнасці дзяржаўнай установы адукацыі “Пяршайская сярэдняя школа” (далей – Установа). Установа арганізуе сваю дзейнасць у адпаведнасці з Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь, Кодэксам Рэспублікі Беларусь аб адукацыі, Палажэннем аб установе агульнай сярэдняй адукацыі, Палажэннем аб установе дашкольнай адукацыі, іншымі актамі заканадаўства і сапраўдным Статутам.
3. Поўная назва Установы:

на беларускай мове – дзяржаўная ўстанова адукацыі “Пяршайская сярэдняя школа”;

на рускай мове – государственное учреждение образования «Першайская средняя школа».

Скарочаная назва Установы:

на беларускай мове – Пяршайская сярэдняя школа;

на рускай мове – Першайская средняя школа.

4. Месца знаходжання Установы: вул. Савецкая, 72, 222361, аграгарадок Пяршаі, Валожынскі раён, Мінская вобласць.
5. 5. Звесткі аб стварэнні, рэарганізацыі Установы:

08.06.2005 Пяршайская сярэдняя школа – сад рэарганізавана ў дзяржаўную ўстанову адукацыі “Пяршайскі навучальна-педагагічны комплекс дзіцячы сад – сярэдняя агульнаадукацыйная школа”. (Рашэнне Валожынскага раённага выканаўчага камітэта ад 04.05.2005 № 343);

01.09.2011 дзяржаўная установа адукацыі “Пяршайскі навучальна-педагагічны комплекс дзіцячы сад – сярэдняя агульнаадукацыйная школа” перайменавана ў дзяржаўную ўстанову адукацыі “Пяршайскі навучальна-педагагічны комплекс дзіцячы сад – сярэдняя школа”. (Рашэнне Валожынскага раённага выканаўчага камітэта ад 26.08.2011 № 1090).

6. Установа адносіцца да тыпу ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі, да віду – сярэдняя школа.
7. Заснавальнікам Установы з’яўляецца Валожынскі раённы выканаўчы камітэт (далей – Заснавальнік). Месца знаходжання Заснавальніка: пл. Свабоды, 2, г. Валожын.
8. Органам дзяржаўнага кіравання, упаўнаважаным кіраваць маёмасцю Установы, з’яўляецца ўпраўленне па адукацыі, спорце і турызме Валожынскага раённага выканаўчага камітэта (далей – Упаўнаважаны орган).
9. Маёмасць Установы знаходзіцца ў камунальнай уласнасці Валожынскага раёна і ў аператыўным кіраванні Упаўнаважанага органа. Установа з’яўляецца некамерцыйнай арганізацыяй, якая фінансуецца з рэспубліканскага, абласнога і раённага бюджэтаў.
10. Установа з’яўляецца юрыдычнай асобай, зарэгістраванай рашэннем Мінскага абласнога выканаўчага камітэта ад 08.06.2005 № 513 у Адзіным дзяржаўным рэгістры юрыдычных асоб і індывідуальных прадпрымальнікаў за № 690338714, мае пячатку з выявай Дзяржаўнага герба Рэспублікі Беларусь, штамп са сваёй назвай, фірменныя бланкі у адпаведнасці з заканадаўствам, можа мець разліковы і іншыя рахункі ў банках Рэспублікі Беларусь.
11. Установа абслугоўваецца дзяржаўнай установай “Валожынскі раённы цэнтр па забеспячэнні дзейнасці бюджэтных арганізацый ”.
12. Змяненні і дапаўненні ў сапраўдны Статут Установы ўносяцца пасля іх зацвярджэння Заснавальнікам у парадку, вызначаным дзеючым заканадаўствам.
13. Установа ажыццяўляе віды эканамічнай дзейнасці ў адпаведнасці з агульнадзяржаўным класіфікатарам Рэспублікі Беларусь АКРБ 005-2011 “Віды эканамічнай дзейнасці”.
14. Акрэдытацыя і пацвярджэнне акрэдытацыі Установы, ліцэнзаванне адукацыйнай дзейнасці ажыццяўляецца ў парадку, устаноўленым актамі заканадаўства.
15. Дзяржаўны кантроль за забеспячэннем якасці адукацыі ажыццяўляецца ўпаўнаважанымі дзяржаўнымі органамі ў адпаведнасці з заканадаўствам.
16. Установа нясе ва ўстаноўленым заканадаўствам парадку адказнасць за невыкананне функцый, аднесеных да яе кампетэнцыі.

ГЛАВА 2

 ПРАДМЕТ, МЭТЫ І ЗАДАЧЫ ДЗЕЙНАСЦІ ЎСТАНОВЫ

17. Прадметам дзейнасці Установы з’яўляецца рэалізацыя адукацыйнай праграмы пачатковай адукацыі, адукацыйнай праграмы базавай адукацыі, адукацыйнай праграмы сярэдняй адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю, адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні дашкольнай адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні дашкольнай адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю, адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, адукацыйнай праграмы прафесійнай падрыхтоўкі рабочых (служачых), праграмы выхавання дзяцей і моладзі, якая навучаецца, праграмы выхавання дзяцей, якія маюць патрэбу ў аздараўленні, праграмы выхавання і абароны праў і законных інтарэсаў дзяцей, якія знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы; Установа можа забяспечваць вывучэнне асобных вучэбных прадметаў, модуляў на павышаным узроўні пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы базавай адукацыі, вывучэнне асобных вучэбных прадметаў, модуляў на павышаным узроўні ў рамках арганізацыі профільнага навучання пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы сярэдняй адукацыі.
18. Асноўнай мэтай Установы з’яўляецца: фарміраванне грамадзянскасці і патрыятызму, інтэлектуальнае, духоўна-маральнае, творчае, фізічнае і прафесійнае развіццё асобы навучэнца, фарміраванне ў яго ведаў, уменняў, навыкаў і кампетэнцый.
19. Установа рэалізуе наступныя задачы:

ахова, абарона і ўмацаванне фізічнага і псіхічнага здароўя дзяцей;

стварэнне бяспечных умоў пры арганізацыі адукацыйнага працэсу;

прадстаўленне выхаванцам і вучням шырокіх магчымасцей для атрымання сучаснай якаснай адукацыі, авалодання дзяржаўнымі мовамі Рэспублікі Беларусь, навыкамі разумовай і фізічнай працы;

стварэнне ўмоў для фізічнага ўдасканалення, авалодання ведамі, каштоўнасцямі і навыкамі здаровага ладу жыцця;

фарміраванне маральных перакананняў, культуры паводзін, эстэтычнага густу;

стварэнне неабходных умоў для арганізацыі харчавання і медыцынскай дапамогі выхаванцам і вучням;

павышэнне прафесійнай кампетэнтнасці педагогаў па пытаннях сучаснага зместу адукацыі;

стварэнне спецыяльных умоў для атрымання адукацыі асобамі з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця і аказанне гэтым асобам карэкцыйна-педагагічнай дапамогі;

выхаванне ў вучняў і выхаванцаў грамадзянскасці, патрыятызму, адказнасці перад сабой і грамадствам;

фарміраванне культуры сямейных адносін;

падрыхтоўка навучэнцаў да самастойнага жыццёвага выбару, працягу адукацыі і пачатку працоўнай дзейнасці;

садзейнічанне дзейнасці дзіцячых і маладзёжных грамадскіх аб’яднанняў;

удасканаленне матэрыяльна-тэхнічнага забеспячэння адукацыйнага працэсу згодна ўстаноўленых санітарна-эпідэміялагічных патрабаванняў.

ГЛАВА 3

ПАРАДАК АРГАНІЗАЦЫІ АДУКАЦЫЙНАГА ПРАЦЭСУ

20. Арганізацыя адукацыйнага працэсу ва Установе здзяйсняецца ў адпаведнасці з заканадаўствам.
21. 21.Навучанне і выхаванне ва Установе ажыццяўляецца на беларускай мове. Вывучэнне адной з замежных моў, французскай або англійскай, ва Установе з’яўляецца абавязковым, за выключэннем асобных катэгорый дзяцей з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, для якіх вывучаемыя мовы вызначаюцца нарматыўнымі прававымі актамі Міністэрства адукацыі.
22. Замежныя мовы, абавязковыя для вывучэння ва Установе, вызначаюцца яе Заснавальнікам з улікам патрэб дзяржавы і магчымасцей Установы.
23. Установа рэалізуе адукацыйную праграму пачатковай адукацыі, адукацыйную праграму базавай адукацыі, адукацыйную праграму сярэдняй адукацыі; адукацыйную праграму дашкольнай адукацыі; адукацыйную праграму спецыяльнай адукацыі, адукацыйную праграму спецыяльнай адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю, адукацыйную праграму прафесійнай падрыхтоўкі рабочых (служачых), адукацыйную праграму дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, праграмы выхавання дзяцей і моладзі, якая навучаецца, праграму выхавання і абароны праў і законных інтарэсаў дзяцей, якія знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы. Установа таксама можа забяспечваць вывучэнне асобных вучэбных прадметаў, модуляў на павышаным узроўні пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы базавай адукацыі, вывучэнне асобных вучэбных прадметаў, модуляў на павышаным узроўні ў рамках арганізацыі профільнага навучання пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы сярэдняй адукацыі.

Ва Установе могуць стварацца класы сумеснага навучання і выхавання – класы, у якіх асобы з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця сумесна з асобамі, не маючымі такіх асаблівасцей, якія засвойваюць змест адукацыйнай праграмы агульнай сярэдняй адукацыі. Парадак стварэння класаў сумеснага навучання і выхавання, парадак арганізацыі адукацыйнага працэсу ў іх вызначаюцца Палажэннем аб агульнай сярэдняй адукацыі.

24. 24. Форма атрымання адукацыі ва Установе – вочная (дзённая).

Адукацыйны працэс пры рэалізацыі адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыі можа быць арганізаваны:

ва Установе (у класах, у тым ліку ў класах інтэграванага навучання і выхавання, класах сумеснага навучання і выхавання, у групах, у тым ліку ў групах інтэграванага навучання і выхавання або індывідуальна);

дома.

25. Агульная сярэдняя адукацыя ўключае ў сябе тры ступені:

I ступень – пачатковая адукацыя (I - IV класы);

II ступень – базавая адукацыя (V - IX класы);

III ступень – сярэдняя адукацыя (X - XI класы).

I і II ступені агульнай сярэдняй адукацыі складаюць агульную базавую адукацыю.

I, II і III ступені агульнай сярэдняй адукацыі складаюць агульную сярэднюю адукацыю.

26. На I ступені агульнай сярэдняй адукацыі рэалізуецца адукацыйная праграма пачатковай адукацыі.

Пачатковая адукацыя дае права на працяг адукацыі на II ступені агульнай сярэдняй адукацыі.

27. На II ступені агульнай сярэдняй адукацыі рэалізуецца адукацыйная праграма базавай адукацыі, засваенне зместу якой з’яўляецца абавязковым.

Агульная базавая адукацыя дае права на працяг адукацыі на III ступені агульнай сярэдняй адукацыі, а таксама на ўзроўнях прафесійна-тэхнічнай і сярэдняй спецыяльнай адукацыі.

28. На III ступені агульнай сярэдняй адукацыі рэалізуецца адукацыйная праграма сярэдняй адукацыі, засваенне зместу якой з’яўляецца абавязковым.

Агульная сярэдняя адукацыя дае права на працяг адукацыі на ўзроўнях прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай, вышэйшай адукацыі.

29. Парадак уліку дзяцей, якія падлягаюць навучанню на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі, вызначаецца Урадам Рэспублікі Беларусь.
30. Тэрмін атрымання дашкольнай адукацыі вызначаецца законнымі прадстаўнікамі выхаванцаў. Пры гэтым срок засваення зместу адукацыйнай праграмы складае да пяці гадоў дзевяці месяцаў і можа быць павялічаны на адзін год па жаданні законных прадстаўнікоў выхаванцаў.
31. Тэрміны навучання на ступенях агульнай сярэдняй адукацыі складаюць:

На I ступені – чатыры гады;

На II ступені – пяць гадоў;

На III ступені – два гады.

32. Адукацыйны працэс пры рэалізацыі адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйных мерапрыемстваў, а таксама выхаваўчая работа з навучэнцамі ў пазаўрочны час арганізуюцца ў рэжыме шасцідзённага тыдня, які ўключае пяцідзённы вучэбны тыдзень і шосты школьны дзень для правядзення з навучэнцамі мерапрыемстваў па рэалізацыі асноўных напрамкаў выхавання, у тым ліку спартыўна-масавых, фізкультурна-аздараўленчых, турыстычных, экскурсій і іншых выхаваўчых мерапрыемстваў, факультатыўных заняткаў на II і III ступенях агульнай сярэдняй адукацыі, для арганізацыі працоўнага навучання, у тым ліку вучэбных заняткаў на вучэбна-вытворчых аб’ектах (вытворчая (вучэбна-вытворчая)) майстэрня, вучэбна-вытворчых камбінатах працоўнага навучання і прафесійнай арыентацыі.
33. Ва ўмовах, калі колькасць навучэнцаў у I-IV класах складае пяць чалавек і менш, дапускаецца вывучэнне некаторых вучэбных прадметаў адначасова навучэнцамі розных класаў. Парадак аб’яднання навучэнцаў розных класаў для адначасовага вывучэння вучэбных прадметаў вызначаецца Палажэннем аб агульнай сярэдняй адукацыі.
34. Арганізацыя адукацыйнага працэсу пры рэалізацыі адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі можа быць заснавана на дыферэнцыяцыі іх зместу з улікам адукацыйных патрэбаў і інтарэсаў навучэнцаў, якая забяспечвае вывучэнне асобных вучэбных прадметаў, модуляў адпавядаючай адукацыйнай праграмы агульнай сярэдняй адукацыі на базавым, павышаным узроўні, у тым ліку ў рамках профільнага навучання.
35. Ва Установе на III ступені агульнай сярэдняй адукацыі пры засваенні зместу адукацыйнай праграмы сярэдняй адукацыі можа ажыццяўляцца профільнае навучанне, якое прадугледжвае вывучэнне асобных вучэбных прадметаў на павышаным узроўні, у тым ліку вучэбных прадметаў са зместам прафесійнай арыентацыі (профільных вучэбных прадметаў), правядзенне факультатыўных заняткаў, змест якіх звязаны з вызначаным відам прафесійнай дзейнасці (педагагічнай, аграрнай і іншай).
36. Парадак і асаблівасці функцыянавання ва Установе профільных класаў рэгулюецца нарматыўнымі прававымі актамі Міністэрства адукацыі і іншымі актамі заканадаўства.
37. Пры арганізацыі адукацыйнага працэсу ва Установе выкарыстоўваюцца падручнікі і вучэбныя дапаможнікі для ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі, дашкольнай адукацыі, рэкамендаваныя да выкарыстання ў адукацыйным працэсе Міністэрствам адукацыі.
38. Факультатыўныя заняткі праводзяцца да пачатку або пасля завяршэння ўрокаў, а ў V-XI класах могуць праводзіцца ў шосты школьны дзень.

У адпаведнасці з запытамі навучэнцаў, законных прадстаўнікоў непаўналетніх навучэнцаў і магчымасцямі Установы факультатыўныя заняткі могуць быць прыродазнаўча-матэматычнай, гуманітарнай, грамадазнаўчай, экалагічнай, ваенна-патрыятычнай, музыкальнай, харэаграфічнай, мастацкай, тэатральнай, прафарыентацыйнай і іншай накіраванасці, а таксама могуць садзейнічаць фізічнаму развіццю навучэнцаў, удасканаленню іх рухальнай актыўнасці.

39. Выхаваўчая работа з навучэнцамі ажыццяўляецца педагагічнымі работнікамі, у тым ліку выконваючымі функцыі класнага кіраўніка, на вучэбных занятках і ў пазаўрочны час.

Асноўнымі напрамкамі выхаваўчай работы ва Установе з’яўляюцца:

грамадзянскае і патрыятычнае выхаванне, накіраванае на фарміраванне ў навучэнцаў актыўнай грамадзянскай пазіцыі, патрыятызму, прававой, палітычнай і інфармацыйнай культуры;

ідэалагічнае выхаванне, накіраванае на фарміраванне ў навучэнцаў ведаў асноў дзяржаўнай ідэалогіі, прывіццё падрастаючаму пакаленню агульначалавечых, гуманістычных каштоўнасцей, ідэй, перакананняў, якія адлюстроўваюць сутнасць беларускай дзяржаўнасці;

духоўна-маральнае выхаванне, накіраванае на далучэнне навучэнцаў да агульначалавечых і гуманістычных каштоўнасцей, фарміраванне маральнай культуры;

эстэтычнае выхаванне, накіраванае на фарміраванне ў навучэнцаў эстэтычнага густу, развіццё пачуцця прыгожага;

выхаванне псіхалагічнай культуры, накіраванай на развіццё і самаразвіццё асобы навучэнца;

фарміраванне ў навучэнцаў навыкаў здаровага ладу жыцця, усведамленне значнасці здароўя як каштоўнасці і важнасці яго захавання;

сямейнае і гендэрнае выхаванне, накіраванае на фарміраванне ў навучэнцаў адказнага стаўлення да сям’і, шлюбу, выхавання дзяцей, усвядомленых уяўленняў аб ролі і жыццёвым прызначэнні мужчын і жанчын у сучасным грамадстве;

працоўнае і прафесійнае выхаванне, накіраванае на разуменне навучэнцамі працы як асобаснай і сацыяльнай каштоўнасці, гатоўнасці да ўсвядомленага прафесійнага выбару;

выхаванне, накіраванае на фарміраванне ў навучэнцаў беражлівых адносін да навакольнага асяроддзя і прыродакарыстання;

выхаванне культуры бяспекі жыццядзейнасці, накіраванае на фарміраванне ў навучэнцаў бяспечных паводзін у сацыяльнай і прафесійнай дзейнасці;

эканамічнае выхаванне, накіраванае на фармаванне эканамічнай культуры асобы.

Парадак правядзення педагагічнымі работнікамі выхаваўчай работы ў пазаўрочны час з навучэнцамі вызначаецца Міністэрствам адукацыі.

Адукацыйны працэс пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі ажыццяўляецца ў аб’яднаннях па інтарэсах у адпаведнасці з Палажэннем аб установе дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі. Праграмы аб’яднанняў па інтарэсах распрацоўваюцца на падставе тыпавых праграм па ўзгадненні з Упаўнаважаным органам.

40. Арганізацыя адукацыйнага працэсу пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыі ажыццяўляецца цэлы год з 1 верасня па 31 жніўня.
41. Для арганізацыі адукацыйнага працэсу пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыі ва Установе ў якасці структурнага падраздзялення можа быць створаны яслі-сад, які ажыццяўляе сваю дзейнасць у адпаведнасці з Палажэннем аб установе дашкольнай адукацыі.

Час знаходжання выхаванцаў пры засваенні зместу адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацы ва Установе вызначаецца Заснавальнікам у адпаведнасці з запытамі законных прадстаўнікоў.

42. Пры арганізацыі інтэграванага навучання і выхавання адукацыйны працэс пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні дашкольнай адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні дашкольнай адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю ажыццяўляецца ў спецыяльных групах, групах інтэграванага навучання і выхавання, а пры рэалізацыі адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю – у спецыяльных класах, класах інтэграванага навучання і выхавання.
43. Спецыяльныя групы – групы, у якіх навучаюцца і выхоўваюцца асобы з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, якія засвойваюць змест адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні дашкольнай адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні дашкольнай адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю.

Групы інтэграванага навучання і выхавання – групы, дзе навучаюцца і выхоўваюцца асобы з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, якія засвойваюць змест адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні дашкольнай адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні дашкольнай адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю і асобы, якія не маючыя такіх асаблівасцей, якія засвойваюць змест адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыі.

Спецыяльныя класы – класы, у якіх навучаюцца і выхоўваюцца асобы з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, якія засвойваюць змест адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю.

Классы інтэграванага навучання і выхавання – класы, у якіх навучаюцца і выхоўваюцца асобы з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, якія засвойваюць змест адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю і асобы, не маючыя такіх асаблівасцей, якія засвойваюць змест адукацыйнай праграмы агульнай сярэдняй адукацыі.

Парадак стварэння спецыяльных груп, груп інтэграванага навучання і выхавання, спецыяльных класаў, класаў інтэграванага навучання і выхавання і арганізацыя адукацыйнага працэсу ў іх вызначаецца Міністэрствам адукацыі.

44. Атрыманне адукацыі пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі суправаджаецца бягучай, прамежкавай і выніковай атэстацыяй.

Парадак правядзення бягучай, прамежкавай атэстацыі, у тым ліку нормы адзнак вынікаў дзейнасці навучэнцаў па вучэбных прадметах, модулях пры правядзенні бягучай, прамежкавай атэстацыі, вызначаецца Правіламі правядзення атэстацыі навучэнцаў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі.

Вынікі бягучай і прамежкавай атэстацыі навучэнцаў заносяцца ў класны журнал і дзённік навучэнца. Магчыма выкарыстанне сэрвісаў “Электронны дзённік”, “Электронны журнал” у парадку, які вызначаецца Міністэрствам адукацыі.

45. Атэстацыя, перавод і выпуск вучняў ажыццяўляюцца ў парадку, устаноўленым Міністэрствам адукацыі.
46. Выніковая атэстацыя праводзіцца па вучэбных прадметах, модулях па завяршэнні вучэбных заняткаў у навучальным годзе, навучання і выхавання на II і III ступенях агульнай сярэдняй адукацыі.
47. Выніковая атэстацыя па завяршэнні вучэбных заняткаў у навучальным годзе праводзіцца па выніках прамежкавай атэстацыі.
48. Атэстацыя навучэнцаў з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця пры засваенні зместу адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі вызначаецца Правіламі правядзення атэстацыі навучэнцаў пры засваенні зместу адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі.
49. Атэстацыя навучэнцаў з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця пры засваенні зместу адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю вызначаецца Правіламі правядзення атэстацыі вучняў пры засваенні зместу адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю.
50. Навучэнцам Установы, якія засвоілі змест адукацыйных праграм, паспяхова прайшлі выніковую атэстацыю, выдаецца дакумент аб адукацыі:

навучэнцам, якія асвоілі змест адукацыйнай праграмы базавай адукацыі, – пасведчанне аб агульнай базавай адукацыі (пасведчанне аб агульнай базавай адукацыі з адзнакай);

навучэнцам, якія засвоілі змест адукацыйнай праграмы сярэдняй адукацыі, – атэстат аб агульняй сярэдняй адукацыі (атэстат аб агульнай сярэдняй адукацыі асаблівага ўзору з узнагароджаннем залатым (сярэбраным) медалём).

51. Пасведчанне аб агульнай базавай адукацыі з адзнакай, атэстат аб агульнай сярэдняй адукацыі асобага ўзору з узнагароджаннем залатым (сярэбраным) медалём выдаюцца навучэнцам у парадку, які вызначаецца Правіламі правядзення атэстацыі вучняў пры засваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі.
52. Пры выдачы атэстата аб агульнай сярэдняй адукацыі навучэнцы могуць быць узнагароджаны пахвальнымі лістамі ў адпаведнасці з Правіламі правядзення атэстацыі вучняў пры асваенні зместу адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі. Рашэнне аб узнагароджанні навучэнца пахвальным лістом прымаецца дырэктарам Установы.
53. Навучэнцам, якія засвоілі змест адукацыйнай праграмы спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі для асоб з інтэлектуальнай недастатковасцю і паспяхова прайшлі выніковую атэстацыю, выдаецца пасведчанне аб спецыяльнай адукацыі на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі па форме, вызначанай Міністэртвам адукацыі.
54. Навучэнцам, якія засвоілі змест адукацыйнай праграмы прафесійнай падрыхтоўкі рабочых (служачых) у рамках вывучэння вучэбнага прадмета “Працоўнае навучанне” на III ступені агульнай сярэдняй адукацыі і паспяхова здалі кваліфікацыйны экзамен па адпаведнай прафесіі рабочага (служачага), выдаецца пасведчанне аб прысваенні кваліфікацыйнага разраду (класа, катэгорыі) па прафесіі.
55. Навучэнцам, якія не завяршылі засваенне зместу адукацыйных праграм, пры датэрміновым спыненні адукацыйных адносін (адлічэнні) выдаецца даведка ў парадку, які ўстанаўліваецца Міністэрствам адукацыі.
56. Асноўнай формай арганізацыі адукацыйнага працэсу пры рэалізацыі адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі з’яўляецца вучэбны занятак. Да вучэбных заняткаў адносяцца урок, назіранне, вучэбнае праектаванне, экскурсія, вучэбна-палявыя зборы і іншыя вучэбныя заняткі. Дадаткова праводзяцца факультатыўныя, стымулюючыя, падтрымліваючыя заняткі, кансультацыі, практыка, вучэбна-палявыя зборы, грамадска карысная праца. Парадак іх арганізацыі вызначаецца Палажэннем аб установе агульнай сярэдняй адукацыі.
57. Пры правядзенні вучэбных заняткаў па вучэбнаму прадмету “Фізічная культура і здароўе” клас, як правіла, дзеліцца на групы хлопчыкаў (юнакоў) і дзяўчынак (дзяўчат), напаўняльнасць якіх вызначаецца Палажэннем аб установе агульнай сярэдняй адукацыі.
58. Асноўнай формай арганізацыі адукацыйнага працэсу пры рэалізацыі адукацыйных праграм дашкольнай адукацыі з’яўляюцца гульня, занятак.
59. Арганізацыя адукацыйнага працэсу ва Установе ажыццяўляецца ў адпаведнасці з адукацыйнымі стандартамі, а таксама тыпавым вучэбным планам і вучэбнымі праграмамі, распрацаванымі і зацверджанымі Міністэрствам адукацыі.
60. Працягласць вучэбных заняткаў у I, II-XI класах, дашкольных групах вызначаецца санітарна-эпідэміялагічнымі патрабаваннямі.
61. Штогод на аснове тыпавога вучэбнага плана, зацверджанага Міністэрствам адукацыі, Установа распрацоўвае вучэбны план, які зацвярджаецца дырэктарам па ўзгадненні з Заснавальнікам. 
62. 62.Камплектаванне дашкольных груп і перавод дзяцей з адной узроставай групы ў другую ажыццяўляецца з улікам узросту кожны год на пачатак навучальнага года (1 верасня).Прыём дзяцей у дашкольныя групы ажыццяўляецца на працягу каляндарнага года пры наяўнасці ў ёй свабодных месцаў.
63. Пры камплектаванні рознаўзроставай групы ўлічваецца магчымасць арганізацыі рэжыму дня, аптымальна адпавядаючага ўзроставым анатама-фізіялагічным і індывідуальным асаблівасцям дзяцей.
64. 64.Нормы напаўняльнасці дашкольных груп Установы ўстанаўліваюцца згодна заканадаўству.

Заснавальнік Установы можа ўстанаўліваць іншую напаўняльнасць груп пры наяўнасці аб’ектыўных абставін, захаванні санітарна-эпідэміялагічных патрабаванняў у частцы ўмоў размяшчэння і рэжыму адукацыйнага працэсу, у тым ліку норм плошчы на аднаго выхаванца ва ўсіх памяшканнях са знаходжаннем выхаванцаў.

65. Штодзённая колькасць вучэбных заняткаў вызначаецца раскладам заняткаў, які зацвярджаецца дырэктарам Установы. Пачатак заняткаў, працягласць перапынкаў паміж заняткамі зацвярджаецца дырэктарам Установы ў адпаведнасці з санітарна-эпідэміялагічнымі патрабаваннямі.
66. Для правядзення вучэбных заняткаў загадам дырэктара вучні Установы аб’ядноўваюцца ў класы. Класы могуць дзяліцца на групы ў выпадках і парадку, устаноўленным Міністэрствам адукацыі. Напаўняльнасць класаў вызначаецца актамі заканадаўства.
67. Працягласць навучальнага года, уключаючы канікулы, устаноўлена з 1 верасня па 31 жніўня. Агульная працягласць канікул для вучняў вызначаецца Міністэрствам адукацыі.
68. Пры рэалізацыі праграмы дашкольнай адукацыі ўстанаўліваюцца канікулы, у перыяд якіх заняткі з выхаванцамі не праводзяцца. У час канікул з выхаванцамі праводзяцца мерапрыемствы фізкультурна-аздараўленчай і мастацка-эстэтычнай накіраванасці. Агульная працягласць канікул складае 112 каляндарных дзён: летнія – 92 каляндарных дні, зімовыя – 10 каляндарных дзён, вясновыя – 10 каляндарных дзён.
69. Харчаванне навучэнцаў і выхаванцаў ва Установе арганізуецца ў адпаведнасці з санітарна-эпідэміялагічнымі патрабаваннямі па нормах харчавання, грашовых нормах расходаў на харчаванне і іншымі актамі заканадаўства.
70. Адукацыйны працэс ажыццяўляецца індывідуальна ў выпадках, калі гэта прадугледжана вучэбна-праграмнай дакументацыяй адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі, а таксама на падставе рашэння дырэктара Установы, дзе рэалізуюцца адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі, у адпаведнасці з індывідуальным вучэбным планам. Парадак арганізацыі адукацыйнага працэсу індывідуальна вызначаецца Палажэннем аб установе агульнай сярэдняй адукацыі.
71. Для навучэнцаў, якія па медыцынскіх паказчыках часова або пастаянна не могуць наведваць Установу, ствараюцца ўмовы для атрымання агульнай сярэдняй адукацыі дома.

Рашэнне аб засваенні адпаведнай адукацыйнай праграмы агульнай сярэдняй адукацыі дома прымаецца Упаўнаважаным органам на падставе заявы навучэнца (законнага прадстаўніка непаўналетняга навучэнца) і заключэння ўрачэбна-кансультацыйнай камісіі, аб атрыманні спецыяльнай адукацыі дома – Упаўнаважаным органам на падставе заявы навучэнца, заключэння дзяржаўнага цэнтра карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі, а таксама заключэння ўрачэбна-кансультацыйнай камісіі

Пералік медыцынскіх паказчыкаў для атрымання агульнай сярэдняй адукацыі дома вызначаецца Міністэрствам аховы здароўя.

72. Парадак знаходжання навучэнцаў ва Установе вызначаецца правіламі ўнутранага распарадку для навучэнцаў, зацверджанымі дырэктарам Установы.
73. Пры правядзенні прамежкавай і выніковай атэстацыі адзначаюцца паводзіны навучэнцаў. Крытэрыі ацэнкі паводзін вызначаюцца Міністэрствам адукацыі.
74. Атрыманне агульнай базавай адукацыі завяршаецца выніковымі выпрабаваннямі па асобных прадметах, модулях.

Атрыманне агульнай сярэдняй адукацыі завяршаецца выніковымі выпрабаваннямі па асобных прадметах, модулях, якія праводзяцца ў адпаведнасці з парадкам, устаноўленым Міністэрствам адукацыі. Выніковыя выпрабаванні па асобных прадметах, модулях могуць праводзіцца ў выглядзе цэнтралізаванага экзамена.

75. Працоўная дзейнасць вучня можа ўключаць сферу сацыяльнай дапамогі, другасную занятасць на базе Установы (па ўзгадненні з упраўленнем па працы, занятасці і сацыяльнай абароне) і часовае працаўладкаванне ў канікулярны час.

Часовае працаўладкаванне ажыццяўляецца ў адпаведнасці з Працоўным кодэксам Рэспублікі Беларусь.

76. Перавод (накіраванне) вучняў у спецыяльныя агульнаадукацыйныя школы (школы-інтэрнаты) для дзяцей засаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, а таксама ў спецыяльныя класы для такіх дзяцей і класы інтэграванага навучання і выхавання ажыццяўляецца са згоды іх законных прадстаўнікоў на падставе заключэння дзяржаўнага цэнтра карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі.
77. Для аказання дапамогі сям’і ў навучанні і выхаванні навучэнцаў, развіцця ў іх творчых здольнасцей можа адкрывацца група падоўжанага дня для вучняў I-IX класаў на падставе заяў іх законных прадстаўнікоў і Палажэння, зацверджанага Міністэрствам адукацыі.
78. Ва Установе праводзяцца адукацыйныя мерапрыемствы (алімпіяды, конкурсы, турніры, фестывалі, семінары, канферэнцыі, іншыя мерапрыемствы) ў мэтах выяўлення і падтрымкі адораных і таленавітых навучэнцаў з улікам разнастайнасці іх інтарэсаў і магчымасцей, садзейнічання ўзаемаразуменню і супрацоўніцтву паміж удзельнікамі адукацыйнага працэсу.
79. Ва Установе ствараецца сацыяльна-педагагічная і псіхалагічная служба, якая дзейнічае ў адпаведнасці з заканадаўствам.
80. Ва Установе ствараецца савет ўстановы адукацыі па прафілактыцы безнагляднасці і правапарушэнняў непаўналетніх, які садзейнічае ў арганізацыі дзейнасці па пытаннях прафілактыкі безнагляднасці і правапарушэнняў непаўналетніх, а таксама арганізацыі кантролю за ажыццяўленнем выхаваўчай і прафілактычнай работы ва Установе. Парадак стварэння савета, яго задачы і функцыі, парадак арганізацыі яго работы вызначаюцца Палажэннем, зацверджаным Міністэрствам адукацыі.
81. Прапускны рэжым ва Установе ажыццяўляецца ў адпаведнасці з Інструкцыяй аб арганізацыі прапускнога рэжыму, якая зацвярджаецца дырэктарам, і прадугледжвае:

устанаўленне работнікам Установы рэжыму рабочага часу, які вызначаецца правіламі ўнутранага працоўнага распарадку або графікам работ (зменнасці);

прыняцце правіл унутранага распарадку для навучэнцаў;

вызначэнне парадку доступу ў будынкі сярэдняй Установы работнікаў, навучэнцаў і іх законных прадстаўнікоў, службовых асоб абслугоўваючых арганізацый, іншых наведвальнікаў;

вызначэнне пераліку прадметаў і рэчываў, забароненых да захоўвання і выкарыстання навучэнцамі ў перыяд знаходжання ва Установе;

устанаўленне парадку руху транспарту на тэрыторыі Установы;

вызначэнне і абсталяванне спецыяльных месцаў для складзіравання матэрыяльных каштоўнасцей, а таксама захоўвання асабістых рэчаў работнікаў, навучэнцаў;

агароджу, асвятленне і абазначэнне месцаў, небяспечных для здароўя і жыцця людзей.

ГЛАВА 4

 ПРАВЫ, АБАВЯЗКІ І АДКАЗНАСЦЬ УСТАНОВЫ

82.Установа ў адпаведнасці з заканадаўствам мае права:

ажыццяўляць адукацыйную дзейнасць;

фарміраваць структуру і штатны расклад Установы;

ажыццяўляць дзейнасць, якая прыносіць даходы;

удзельнічаць у навуковай, навукова-практычнай, эксперыментальнай і інавацыйнай дзейнасці, дзейнасці па навукова-метадычным забеспячэнні адукацыі;

ажыццяўляць міжнароднае супрацоўніцтва ў сферы адукацыі і іншыя абавязкі ў адпаведнасці з заканадаўствам.

83.Установа адукацыі абавязана забяспечваць:

якасць адукацыі;

распрацоўку і зацвярджэнне ва ўстаноўленным парадку структурных элементаў метадычнага забеспячэння адпаведнай адукацыі, яго ўдасканаленне;

падбор, прыём на працу і расстаноўку кадраў па ўзгадненні з Упаўнаважаным органам, павышэнне іх кваліфікацыі;

выкананне санітарна-эпідэміялагічных патрабаванняў;

стварэнне бяспечных умоў пры арганізацыі адукацыйнага і выхаваўчага працэсаў;

распрацоўку і прыняцце правілаў унутранага працоўнага распарадку Установы, правілаў унутранага распарадку вучняў;

маральнае і матэрыяльнае стымуляванне навучэнцаў, педагагічных і іншых работнікаў Установы;

меры сацыяльнай абароны навучэнцаў, вызначаныя заканадаўствам;

стварэнне неабходных умоў для арганізацыі харчавання і аказання медыцынскай дапамогі;

удзел у фарміраванні кантрольных лічбаў прыему;

азнаямленне асоб, законных прадстаўнікоў непаўналетніх пры прыеме (залічэнні) ва Установу з пасведчаннем аб дзяржаўнай рэгістрацыі, спецыяльным дазволам (ліцэнзіяй) на адукацыйную дзейнасць, сертыфікатамі аб дзяржаўнай акрэдытацыі, уставам, правіламі унутранага распарадку для навучэнцаў, інымі лакальнымі прававымі актамі Установы, якія змяшчаюць правы і абавязкі навучэнцаў, а па іх патрабаванні – таксама з вучэбна-праграмнай дакументацыяй;

патранат асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця на працягу двух гадоў пасля атрымання адукацыі ва Установе здзяйсняецца ў адпаведнасці з Палажэннем аб патранаце асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця, зацверджаным Міністэрствам адукацыі;

садзейнічанне ўпаўнаважаным дзяржаўным органам, іншым арганізацыям у правядзенні кантролю па забеспячэнні якасці адукацыі.

84. Установа будуе свае адносіны з сям’ёй па пытаннях выхавання і навучання навучэнцаў на прынцыпах супрацоўніцтва: узаемадзейнічае з другімі ўстановамі, установамі дадатковай адукацыі, дзяржаўнымі арганізацыямі аховы здароўя, установамі культуры, навукі, спорту, унутраных спраў, добраахвотнымі таварыствамі, службамі занятасці насельніцтва і іншымі дзяржаўнымі і недзяржаўнымі арганізацыямі; падтрымлівае дзейнасць маладзёжных і дзіцячых грамадскіх аб’яднанняў, якія не супярэчаць заканадаўству.
85. У пытаннях выхавання на падставе пісьмовых заяў навучэнцаў (законных прадстаўнікоў непаўналетніх) у пазаўрочны час Установа можа ўзаемадзейнічаць з зарэгістраванымі рэлігійнымі арганізацыямі з улікам іх уплыву на фарміраванне духоўных, культурных і дзяржаўных традыцый беларускага народа.
86. Ва Установе не дапускаецца стварэнне і дзейнасць палітычных партый, іншых грамадскіх аб’яднанняў, праследуючых палітычныя мэты, а таксама стварэнне і ананімная або іншая дзейнасць рэлігійных арганізацый, якая супярэчыць заканадаўству.
87. Установа нясе ва ўстаноўленым заканадаўствам парадку адказнасць за:

невыкананне або неналежнае выкананне функцый, аднесеных да паўнамоцтваў установы адукацыі;

парушэнне патрабаванняў да арганізацыі і ажыццяўлення адукацыйнай дзейнасці;

рэалізацыю не ў поўным аб’ёме адукацыйных праграм агульнай сярэдняй адукацыі, адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыі ў адпаведнасці з вучэбным планам;

жыццё і здароўе навучэнцаў, педагагічных і іншых работнікаў Установы падчас адукацыйнага працэсу;

парушэнне або незаконнае абмежаванне права на адукацыю і прадугледжаных заканадаўствам аб адукацыі правоў і свабод навучэнцаў, законных прадстаўнікоў непаўналетніх навучэнцаў Установы;

іншую адказнасць у адпаведнасці з заканадаўствам.

ГЛАВА 5

ПАРАДАК ПРЫЁМУ І ПЕРАВОДУ НАВУЧЭНЦАЎ

88. Прыём (залічэнне) асобы, якая дасягнула ўзросту чатырнаццаці гадоў, ва Установу для атрымання агульнай сярэдняй адукацыі ажыццяўляецца на падставе яе заявы і са згоды аднаго з яе законных прадстаўнікоў пры прад’яўленні ім пасведчання аб нараджэнні або іншага дакумента, які сведчыць асобу, медыцынскай даведкі аб стане здароўя. Ад імя непаўналетняй асобы заява можа быць пададзена яе законным прадстаўніком.
89. Прыём (залічэнне) асоб у І клас для засваення зместу адукацыйнай праграмы пачатковай адукацыі ажыццяўляецца ў адпаведнасці з патрабаваннямі Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адукацыі і Палажэннем аб агульнай сярэдняй адукацыі.
90. Прыём (залічэнне) асоб у X клас Установы для засваення зместу адукацыйнай праграмы сярэдняй адукацыі, адукацыйнай праграмы сярэдняй адукацыі з вывучэннем асобных вучэбных прадметаў, модуляў на павышаным узроўні ў рамках арганізацыі профільнага навучання ажыццяўляецца ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам.

Прыём (залічэнне) асоб для засваення зместу адукацыйнай праграмы сярэдняй адукацыі з вывучэннем асобных вучэбных прадметаў, модуляў на павышаным узроўні ў рамках арганізацыі профільнага навучання ва Установе ажыццяўляецца на падставе рэзультатаў выніковай атэстацыі па вучэбных прадметах, модулях, якія выбраны для вывучэння на павышаным узроўні і сярэдняга бала выніковай атэстацыі ў год прыёму (залічэння).

91. Пераважнае права пры прыёме (залічэнні) ва Установу маюць асобы, якія пражываюць на тэрыторыі мікрараёна, замацаванага за Установай у адпаведнасці з рашэннем Заснавальніка. Асобы, якія не пражываюць на тэрыторыі мікрараёна, замацаванага за Установай, могуць быць залічаны на свабодныя месцы ў парадку чарговасці падачы заяў.
92. Вучні I-VIII класаў, якія маюць станоўчыя гадавыя адзнакі, пасля завяршэння навучальнага года пераводзяцца ў наступны клас на падставе рашэння педагагічнага савета Установы.

Навучэнцы X класаў, якія маюць станоўчыя гадавыя адзнакі, пераводзяцца ў наступны клас пасля праходжання абавязковага 5-дзённага вучэбна-палявога збору (медыцынскай практыкі) на падставе рашэння педагагічнага савета Установы.

93. 93.Для атрымання дашкольнай адукацыі ва Установу прымаюцца дзеці пры наяўнасці наступных дакументаў:

накіравання, выдадзенага Упаўнаважаным органам;

медыцынскай даведкі аб стане здароўя дзіцяці;

заявы бацькоў або законных прадстаўнікоў дзіцяці;

заключэння ўрачэбна-кансультацыйнай камісіі – для атрымання дашкольнай адукацыі дома;

заключэнне дзяржаўнага цэнтра карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі – для асоб з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця.

Прыём ажыццяўляецца ў адпаведнасці з Палажэннем аб дашкольнай адукацыі і іншымі актамі заканадаўства.

ГЛАВА 6

ПРАВЫ І АБАВЯЗКІ ЎДЗЕЛЬНІКАЎ АДУКАЦЫЙНАГА ПРАЦЭСУ

94. Удзельнікамі адукацыйнага працэсу ва Установе з’яўляюцца выхаванцы дашкольных груп, навучэнцы, педагагічныя работнікі, бацькі і іншыя законныя прадстаўнікі дзяцей.
95. 95. Выхаванцы дзіцячага сада маюць права на:

атрыманне адукацыі ў адпаведнасці з вучэбна-праграмнай дакументацыяй адукацыйнай праграмы дашкольнай адукацыі;

абарону ад усіх формаў фізічнага і псіхічнага насілля;

ахову жыцця і здароўя падчас знаходжання ва Установе;

абарону яго годнасці і задавальненне патрэб у эмацыянальных зносінах;

развіццё творчых здольнасцей;

атрыманне платных паслуг у сферы адукацыі;

атрыманне сацыяльна-педагагічнай і псіхалагічнай дапамогі з боку спецыялістаў Установы;

стварэнне спецыяльных умоў для атрымання адукацыі з улікам асаблівасцей іх псіхафізічнага развіцця;

бясплатнае псіхолага-медыка-педагагічнае абследаванне ў дзяржаўных цэнтрах карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі;

бясплатную карэкцыю парушэнняў у фізічным і (або) псіхічным развіцці.

96. Навучэнцы маюць права на:

атрыманне адукацыі ў адпаведнасці з адукацыйнымі праграмамі;

адначасовае засваенне зместу некалькіх адукацыйных праграм асноўнай адукацыі ў выпадках, прадугледжаных актамі заканадаўства;

перавод у іншую ўстанову адукацыі ў парадку, устаноўленым Урадам Рэспублікі Беларусь;

навучанне і выхаванне у межах зместу адукацыйнай праграмы па індывідуальнаму вучэбнаму плану, індывідуальнай вучэбнай праграме ў выпадках, прадугледжаных Кодэксам Рэспублікі Беларусь аб адукацыі;

стварэнне спецыяльных умоў для атрымання адукацыі з улікам асаблівасцей іх псіхафізічнага развіцця;

павагу чалавечай годнасці, абарону ад усіх форм фізічнага і псіхічнага насілля, знявагу асобы, ахову жыцця і здароўя падчас адукацыйнага працэсу;

бясплатнае псіхолага-медыка-педагагічнае абследаванне ў дзяржаўных цэнтрах карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі;

бясплатную карэкцыю парушэнняў у фізічным і (або) псіхічным развіцці;

карыстанне падручнікамі і вучэбнымі дапаможнікамі;

атрыманне платных паслуг у сферы адукацыі;

бясплатнае карыстанне бібліятэкай, вучэбнай, практычнай, навуковай і культурна-спартыўнай базай Установы;

атрыманне сацыяльна-педагагічнай і псіхалагічнай дапамогі з боку спецыялістаў Установы;

заахвочванне за поспехі ў вучэбнай, спартыўна-масавай, грамадскай, навуковай, эксперыментальнай, інавацыйнай дзейнасці, удзел у фізкультурна-аздараўленчых, спартыўна-масавых, спартыўных мерапрыемствах, а таксама ў адукацыйных мерапрыемствах;

удзел у кіраванні Установай;

удзел у алімпіядах, конкурсах, турнірах, фестывалях, канферэнцыях, семінарах і іншых адукацыйных мерапрыемствах, спартыўна-масавай дзейнасці;

азнаямленне з пасведчаннем аб дзяржаўнай рэгістрацыі, спецыяльным дазволам (ліцэнзіяй) на адукацыйную дзейнасць, сертыфікатамі аб дзяржаўнай акрэдытацыі, Статутам, правіламі унутранага распарадку для навучэнцаў, інымі лакальнымі прававымі актамі Установы, якія змяшчаюць правы і абавязкі навучэнцаў, а таксама з вучэбна-праграмнай дакументацыяй;

удзел у прафесійных саюзах, маладзёжных і іншых грамадскіх аб’яднаннях, дзейнасць якіх не супярэчыць заканадаўству;

зварот у камісію па вырашэнні канфлікта інтарэсаў педагагічнага работніка ў выпадку ўзнікнення рознагалосся паміж удзельнікамі адукацыйных адносін.

97. Навучэнцы абавязаны:

добрасумленна і адказна ставіцца да засваення зместу адукацыйных праграм, праграм выхавання;

клапаціцца пра сваё здароўе, імкнуцца да маральнага, духоўнага і фізічнага развіцця і самаўдасканалення;

выконваць патрабаванні ўстаноўленых дакументаў, правілаў унутранага распарадку для навучэнцаў;

паважаць гонар і годнасць іншых удзельнікаў адукацыйнага працэсу;

не дапускаць дзеянняў, перашкаджаючых іншым удзельнікам адукацыйнага працэсу выконваць іх абавязкі і рэалізовываць іх правы ў сферы адукацыі;

беражліва ставіцца да маёмасці Установы;

падпарадкоўвацца распараджэнням і загадам дырэктара і яго намеснікаў, патрабаванням педагагічных і іншых работнікаў, рашэнням органаў самакіравання Установы і вучнёўскага самакіравання, кіравацца Статутам Установы;

захоўваць класічны дзелавы стыль адзення.

98. Бацькі і іншыя законныя прадстаўнікі непаўналетніх навучэнцаў маюць права на:

азнаямленне з пасведчаннем аб дзяржаўнай рэгістрацыі, спецыяльным дазволам (ліцэнзіяй) на адукацыйную дзейнасць, сертыфікатамі аб дзяржаўнай акрэдытацыі, Статутам, правіламі ўнутранага распарадку для навучэнцаў, інымі лакальнымі прававымі актамі Установы, якія змяшчаюць правы і абавязкі навучэнцаў, а таксама з вучэбна-праграмнай дакументацыяй;

удзел у кіраванні Установай;

абарону правоў і законных інтарэсаў навучэнцаў, уключаючы зварот у камісію па вырашэнні канфлікта інтарэсаў педагагічнага работніка ў выпадку ўзнікнення рознагалосся паміж удзельнікамі адукацыйных адносін;

атрыманне інфармацыі аб ходзе і змесце адукацыйнага працэсу, метадах навучання і выхавання, якія выкарыстоўваюцца ва Установе, выніках вучэбнай дзейнасці навучэнцаў у парадку, вызначаным кіраўніком Установы з удзелам органа самакіравання, у які ўваходзяць асобы з ліку законных прадстаўнікоў непаўналетніх навучэнцаў;

атрыманне інфармацыі аб усіх відах абследаванняў (медыцынскіх, псіхалагічных, педагагічных) навучэнцаў.

99. Бацькі і іншыя законныя прадстаўнікі непаўналетніх навучэнцаў абавязаны:

забяспечваць умовы для атрымання адукацыі і развіцця навучэнцаў;

паважаць гонар і годнасць іншых удзельнікаў адукацыйнага працэсу, выхоўваць у дзіцяці пачуццё павагі і такту да настаўнікаў, дарослых, аднагодкаў;

забяспечваць выкананне навучэнцамі, законнымі прадстаўнікамі якіх яны з’яўляюцца, патрабаванняў ўстаноўчых дакументаў, правілаў унутранага распарадку для навучэнцаў, кантраляваць наведванне дзіцем вучэбных заняткаў, факультатыўных заняткаў, аб’яднанняў па інтарэсах;

своечасова прадстаўляць інфармацыю і пацвяржаючыя дакументы ва Установу пра прычыны адсутнасці сваіх дзяцей на вучэбных занятках, медыцынскія дакументы, якія пацвярджаюць стан здароўя навучэнца для карэкціроўкі адукацыйнага працэсу (абмежаванне нагрузкі на ўроках фізічнай культуры і здароўя, рассаджвання навучэнцаў, дыетычнае харчаванне, іншае);

кантраляваць бягучую паспяховасць дзіцяці, вядзенне дзённіка, выкананне хатніх заданняў па прадметах, сістэматычна наведваць бацькоўскія сходы, узаемадзейнічаць з органамі самакіравання класнага калектыву і Установы;

з’яўляцца ва Установу па запрашэнні педагогаў або кіраўніцтва Установы пры ўзнікненні праблемных сітуацый.

100. Педагагічныя работнікі маюць права на:

абарону прафесійнага гонару і годнасці;

забеспячэнне ўмоў для ажыццяўлення прафесійнай дзейнасці;

творчую ініцыятыву, свабоду выбару педагагічна абгрунтаваных форм і метадаў навучання і выхавання, вучэбных выданняў і сродкаў навучання;

доступ да вучэбна-праграмнай, вучэбна-метадычнай дакументацыі, інфармацыйна-аналітычных матэрыялаў;

удзел у абнаўленні, распрацоўцы і вызначэнні структуры і зместу структурных элементаў навукова-метадычнага забеспячэння адукацыі;

удзел у навуковай, навукова-практычнай, эксперыментальнай, інавацыйнай, міжнароднай дзейнасці Установы;

удзел у кіраванні Установай;

павышэнне кваліфікацыі;

маральнае і матэрыяльнае заахвочванне за поспехі ў педагагічнай, навуковай, навукова-тэхнічнай, эксперыментальнай і інавацыйнай дзейнасці ў сістэме адукацыі;

аб’яднанне ў прафесійныя саюзы, іншыя грамадскія аб’яднанні, дзейнасць якіх не супярэчыць заканадаўству;

атрыманне платных паслуг у сферы адукацыі;

штомесячную кампенсацыю расходаў на набыццё вучэбнай і метадычнай літаратуры ў парадку і на ўмовах, якiя вызначаюцца Міністэрствам адукацыі;

бясплатную перавозку да месца работы і назад школьным аўтобусам па маршруце яго руху ў выпадку адсутнасці аўтамабільных перавозак пасажыраў транспартам агульнага карыстання, якія забяспечваюць прыбыццё педагагічнага работніка да пачатку яго рабочага дня і ў канцы рабочага дня, калі маюцца свабодныя пасадачныя месцы ў школьным аўтобусе.

101. Педагагічныя работнікі абавязаны:

ажыццяўляць сваю дзейнасць на прафесійным узроўні, які забяспечвае рэалізацыю адукацыйных праграм, праграм выхавання;

захоўваць працоўную дысцыпліну, выконваць правілы ўнутранага працоўнага распарадку для работнікаў Установы;

выконваць правілы і нормы аховы працы;

забяспечыць бяспечныя ўмовы для вучняў і выхаванцаў у час адукацыйнага працэсу, несці за гэта адказнасць;

выконваць устаноўлены парадак афармлення і захоўвання дакументаў, захоўвання вучэбных дапаможнікаў і матэрыяльных каштоўнасцей, беражліва адносіцца да маёмасці Установы;

падтрымліваць сваё працоўнае месца, абсталяванне, інструментарый у спраўным стане, парадку і чысціні;

выконваць прававыя, маральныя і этычныя нормы;

паважаць гонар і годнасць вучняў, выхаванцаў і іншых удзельнікаў адукацыйнага працэсу;

павышаць свой прафесійны ўзровень, праходзіць атэстацыю;

весці здаровы лад жыцця, прапагандаваць яго сярод вучняў і выхаванцаў;

выконваць спецыяльныя ўмовы, неабходныя для атрымання адукацыі асобамі з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця;

прапагандаваць педагагічныя веды, весці работу з бацькамі;

выконваць загады дырэктара і яго намеснікаў, рашэнні, прынятыя педагагічным саветам;

праходзіць папярэдні медыцынскі агляд пры паступленні на работу і перыядычныя медыцынскія агляды ў парадку, якi ўстанаўлiваецца Мiнiстэрствам аховы здароўя;

прытрымлівацца дзелавога стылю адзення і выконваць правілы этыкету.

102. Педагагічным работнікам забараняецца выкарыстоўваць адукацыйны працэс ў палітычных мэтах або для прымушэння навучэнцаў да дзеянняў, якiя супярэчаць Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь і заканадаўству.
103. Педагагічныя работнікі, вучні, іх бацькі і іншыя законныя прадстаўнікі ў адпаведнасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь нясуць адказнасць за пашкоджанне памяшканняў і будынкаў Установы, вучэбнага абсталявання, інвентара і іншай маёмасці.
104. У мэтах урэгулявання рознагалоссяў паміж удзельнікамі адукацыйных адносін у выпадку ўзнікнення канфлікту інтарэсаў педагагічнага работніка ва Установе ствараецца камісія па вырашэнні канфлікту інтарэсаў педагагічнага работніка.

Парадак стварэння, арганізацыі работы, прыняцця рашэнняў камісіяй па вырашэнні канфлікту інтарэсаў педагагічнага работніка і іх выкананне ўстанаўліваецца Міністэрствам адукацыі.

ГЛАВА 7

ПАРАДАК КІРАВАННЯ ДЗЕЙНАСЦЮ ЎСТАНОВЫ. СТРУКТУРА І ПАРАДАК ФАРМІРАВАННЯ ОРГАНАЎ КІРАВАННЯ І САМАКІРАВАННЯ

105. Кіраванне дзейнасцю Установы ажыццяўляецца ў адпаведнасці з Кодэксам Рэспублікі Беларусь аб адукацыі, Палажэннем аб установе агульнай сярэдняй адукацыі, дадзеным Статутам, іншымі актамі заканадаўства і будуецца на спалучэнні прынцыпаў адзінаначалля і самакіравання.
106. Непасрэднае кіраўніцтва Установай ажыццяўляе дырэктар, які прызначаецца на пасаду і вызваляецца ад пасады ў парадку, устаноўленым дзеючым заканадаўствам.
107. Асноўным органам самакіравання Установы з’яўляецца педагагічны савет, у яго склад уваходзяць усе педагагічныя работнікі Установы. Дырэктар з’яўляецца старшынёй педагагічнага савета.

Кампетэнцыя, састаў і арганізацыя яго дзейнасці вызначаецца ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам і Палажэннямі, зацверджанымі Міністэрствам адукацыі.

108. На пасяджэнні педагагічнага савета могуць запрашацца прадстаўнікі дзяржаўных арганізацый і грамадскіх аб’яднанняў, законныя прадстаўнікі непаўналетніх навучэнцаў і іншыя зацікаўленыя асобы. Запрошаныя асобы карыстаюцца правам дарадчага голасу.
109. Рашэнні педагагічнага савета пасля зацвярджэння іх загадам дырэктара з’яўляюцца абавязковымі для выканання ўсімі педагагічнымі работнікамі і навучэнцамі Установы (іх законнымі прадстаўнікамі).
110. Пратаколы і прыкладзеныя да іх матэрыялы захоўваюцца ва Установе ў адпаведнасці з патрабаваннямі, устаноўленымі заканадаўствам.
111. Ва Установе могуць быць створаны наступныя органы самакіравання: савет, метадычны савет, папячыцельны савет, бацькоўскі камітэт, вучнеўскі савет. Органы самакіравання Установы ствараюцца і ажыццяўляюць сваю дзейнасць у адпаведнасці з Палажэннямі аб метадычным савеце, папячыцельскім савеце, бацькоўскім камітэце, вучнеўскім савеце і іншымі актамі заканадаўства.
112. З мэтай аказання садзейнічання ў забеспячэнні дзейнасці і развіцця Установы ствараецца папячыцельны савет.

Рашэнне аб стварэнні папячыцельнага савета прымаецца ініцыятыўнай групай у колькасці не менш за пяць чалавек і ўзгадняецца з дырэктарам Установы.

У склад папячыцельнага савета могуць уваходзіць законныя прадстаўнікі навучэнцаў, у тым ліку члены бацькоўскага камітэта Установы, педагагічныя работнікі, прадстаўнікі грамадскіх аб’яднанняў і іншых арганізацый, іншыя асобы.

Вышэйшым органам кіравання папячыцельнага савета з’яўляецца агульны сход. Узначальвае агульны сход папячыцельнага савета старшыня, які выбіраецца на тры гады.

Задачамі дзейнасці папячыцельнага савета з’яўляюцца:

садзейнічанне Установе ў развіцці матэрыяльна-тэхнічнай базы, забеспячэнні якасці адукацыі, прыцягненні грашовых сродкаў у выглядзе добраахвотных пералічэнняў (узносаў) фізічных асоб для забеспячэння дзейнасці Установы;

распрацоўка і рэалізацыя планаў сваёй дзейнасці ў інтарэсах Установы;

садзейнічанне ў паляпшэнні ўмоў працы педагагічных і іншых работнікаў Установы;

вызначэнне напрамкаў, памераў і парадку выкарыстання прыцягнутых грашовых сродкаў па ўзгадненню з дырэктарам Установы і бацькоўскім камітэтам;

садзейнічанне ва ўсталяванні і развіцці міжнароднага супрацоўніцтва ў сферы адукацыі;

мэтавае выкарыстанне сродкаў.

113. Ва Установе могуць стварацца дзіцячыя і дарослыя грамадскія арганізацыі і аб’яднанні, пярвічныя арганізацыі грамадскага аб’яднання «Беларуская рэспубліканская піянерская арганізацыя», грамадскага аб’яднання «Беларускі рэспубліканскі саюз моладзі», рэспубліканскага грамадскага аб’яднання «Белая Русь» і іншыя, дзейнасць якіх дазволена ў навучальных установах Рэспублікі Беларусь, і садзейнічае ўдасканаленню якасці навучання і выхавання. Грамадскія аб’яднанні працуюць у адпаведнасці са сваімі Уставамі і Палажэннямі, якія не супярэчаць дзеючаму заканадаўству.
114. У адпаведнасці з заканадаўствам педагагічныя і іншыя работнікі могуць аб’ядноўвацца ў прафсаюзную арганізацыю, выбіраць прафсаюзны камітэт, які супрацоўнічае з кіраўніцтвам Установы і аказвае ёй дапамогу ў кіраванні Установай.

Кіраўніцтва Установы прызнае створаную ў працоўным калектыве пярвічную арганізацыю галіновага прафсаюза работнікаў адукацыі і навукі, уступае з ёй у перагаворы, заключае калектыўныя дагаворы, іншыя пагадненні аб ахове і ўмовах працы.

ГЛАВА 8

 ПАРАДАК ФАРМІРАВАННЯ СТРУКТУРЫ, ШТАТНАГА РАСКЛАДУ ЎСТАНОВЫ, АПЛАТА ПРАЦЫ РАБОТНІКАМ

115. Структура Установы зацвярджаецца дырэктарам і фарміруецца з улікам неабходнасці вырашэння стратэгічных і аператыўных задач у мэтах развіцця сістэмы адукацыі, прафесійнага развіцця кадраў у адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам.
116. Установа можа мець у сваёй структуры наступныя структурныя падраздзяленні:

пункт карэкцыйна-педагагічнай дапамогі;

яслі-сад.

У выпадку неабходнасці па ўзгадненню з Заснавальнікам і Упаўнаважаным органам ва Установе могуць быць створаны структурныя падраздзяленні, фарміраванне якіх ажыццяўляецца ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам.

117. Супрацоўнікамі Установы з’яўляюцца педагагічныя і іншыя работнікі. Да іншых работнікаў адносяцца асобы, якія ажыццяўляюць адміністрацыйна-гаспадарчыя, вытворчыя, інжынерна-тэхнічныя і іншыя дапаможныя функцыі.
118. Штатны расклад зацвярджаецца дырэктарам Установы на падставе тыпавых штатных нарматываў, зацверджаных Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь, у межах сродкаў, выдзеленых на аплату працы. Дадатковыя пасады, непрадугледжаныя тыпавым штатным раскладам, уводзяцца рашэннем Заснавальніка.
119. Працоўныя адносіны работнікаў ва Установе, уключаючы пытанні прыёму, пераводу і звальнення, рэжыму работы і адпачынку, умоў працы, гарантый і кампенсацый рэгулююцца калектыўным дагаворам, кантрактамі (працоўнымі дагаворамі), правіламі ўнутранага працоўнага распарадку.
120. Прыём, перавод, звальненне работнікаў ажыццяўляецца ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам, на падставе заключанага ў пісьмовай форме кантракта (працоўнага дагавора) і афармляецца загадам дырэктара Установы. Аплата працы работнікаў Установы ажыццяўляецца ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам, калектыўным дагаворам.
121. 121.На педагагічную працу прымаюцца асобы, якія маюць неабходную прафесійную адукацыю з адпаведным пацвярджаемым дакументам.

Кваліфікацыйныя патрабаванні да педагагічных работнікаў вызначаюцца адпаведнымі кваліфікацыйнымі характарыстыкамі, зацверджанымі ў парадку, устаноўленым актамі заканадаўства.

122. Да педагагічнай дзейнасці не дапускаюцца асобы, пазбаўленыя права займацца педагагічнай дзейнасцю, якія маюць судзімасць, якая не знята або не пагашана, не маюць права займацца педагагічнай дзейнасцю ў выпадках, прадугледжаных заканадаўчымі актамі, прызнаныя недзеяздольнымі або абмежавана дзеяздольнымі, а таксама якія маюць медыцынскія супрацьпаказанні да ажыццяўлення педагагічнай дзейнасці. Пералік адпаведных медыцынскіх супрацьпаказанняў і склад злачынстваў вызначаецца заканадаўствам.
123. Атэстацыя педагагічных работнікаў, спецыялістаў Установы і прысваенне разрадаў іншым работнікам ажыццяўляецца ў парадку, які вызначаецца Саветам Міністраў, Міністэрствам адукацыі, Міністэрствам працы і сацыяльнай абароны.
124. Правы і абавязкі работнікаў усіх катэгорый Установы вызначаюцца тыпавымі кваліфікацыйнымі характарыстыкамі, тарыфна- кваліфікацыйнымі характарыстыкамі работ  і прафесій служачых, нарматыўнымі дакументамі органаў дзяржаўнага кіравання, рэгулююцца правіламі ўнутранага працоўнага распарадку, службовымі і рабочымі інструкцыямі работнікаў, якія зацвярджаюцца дырэктарам Установы пасля ўзгаднення з прафсаюзным камітэтам.
125. Аплата працы работнікаў Установы ажыццяўляецца ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам, дзеючымі ва Установе Палажэннямі аб прэміраванні, надбаўках і матэрыяльным стымуляванні.
126. Кіраўніцтва Упаўнаважанага органа можа ўносіць прапановы аб прэміраванні работнікаў Установы.

ГЛАВА 9

КРЫНІЦЫ І ПАРАДАК ФАРМІРАВАННЯ МАЁМАСЦІ ЎСТАНОВЫ

127. Матэрыяльна-тэхнічная база Установы фарміруецца Упаўнаважаным органам у адпаведнасці з патрабаваннямі, устаноўленымі актамі заканадаўства.

Матэрыяльна-тэхнічную базу Установы складаюць зямельныя ўчасткі, капітальныя збудаванні, абсталяванне і іншая маёмасць.

Ва Установе маюцца:

памяшканні, кабінеты, лабаранцкая, забяспечаныя мэбляй, інвентаром і сродкамі навучання і выхавання, неабходнымі для арганізацыі адукацыйнага працэсу;

памяшканні для заняткаў фізічнай культурай і спортам;

памяшканні медыцынскага прызначэння;

іншая маёмасць у адпаведнасці з санітарна-эпідэміялагічнымі патрабаваннямі.

128. Фінансаванне Установы ажыццяўляецца за кошт сродкаў рэспубліканскага, абласнога і раённага бюджэту на аснове дзяржаўных і мясцовых нарматываў фінансавання, вызначаных у разліку на аднаго навучэнца для дадзенага тыпу і віду Установы. Прыцягненне Установай дадатковых сродкаў не цягне за сабой зніжэнне нарматываў і памераў яго фінансавання з бюджэту.
129. Установа можа ажыццяўляць дзейнасць, якая прыносіць даходы ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам, у тым ліку аказваць платныя адукацыйныя паслугі, якія не фінансуюцца з бюджэту. Аказанне платных паслуг у сферы адукацыі не можа ажыццяўляцца ўзамен ці ў рамках асноўнай адукацыйнай дзейнасці, якая фінансуецца за кошт сродкаў мясцовага бюджэту, пагаршаць якасць аказання паслуг у сферы адукацыі, якія аказваюцца за кошт сродкаў мясцовага бюджэту.
130. Умацаванне, абнаўленне і развіццё матэрыяльна-тэхнічнай базы Установы можа ажыццяўляцца таксама за кошт сродкаў, атрыманых у выніку рэалізацыі прадукцыі і паслуг насельніцтву, добраахвотных ахвяраванняў фізічных асоб, аказання бязвыплатнай (спонсарскай) дапамогі арганізацый, фізічных і юрыдычных асоб, іншых відаў дзейнасці, якія не супярэчаць заканадаўству.
131. Установа самастойна распараджаецца грашовымі сродкамі, атрыманымі ад сваёй дзейнасці і спонсараў, якія ўлічваюцца на асобным балансе ў адпаведнасці з актамі заканадаўства, калі іншае не ўстаноўлена Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
132. Спонсарамі Установы могуць быць індывідуальныя прадпрымальнікі, юрыдычныя асобы, а таксама іншыя асобы ў адпаведнасці з заканадаўствам, зацікаўленыя ў станаўленні і развіцці Установы.

133. Установа для арганізацыі адукацыйнага працэсу можа выкарыстоўваць матэрыяльна-тэхнічную базу іншых арганізацый 
у парадку, прадугледжаным дзеючым заканадаўствам.

ГЛАВА 10

УЛІК, СПРАВАЗДАЧНАСЦЬ І КАНТРОЛЬ ДЗЕЙНАСЦІ ЎСТАНОВЫ

134. Бухгалтарскі ўлік Установы ажыццяўляе дзяржаўная ўстанова “Валожынскі раённы цэнтр па забеспячэнні дзейнасці бюджэтных арганізацый “Валожынскі”. Формы і парадак вядзення бухгалтарскага ўліку ўстанаўліваюцца Міністэрствам фінансаў.
135. Установа прадстаўляе ва ўстаноўленым парадку налогавую, статыстычную справаздачнасць, а таксама аператыўную інфармацыю аб выніках гаспадарчай дзейнасці Упаўнаважанаму органу.
136. Справаводства і архіўная справа ва Установе вядзецца ў парадку, вызначаным дзеючым заканадаўствам. Наменклатура спраў Установы зацвярджаецца дырэктарам на каляндарны год.
137. Справаводства ва Установе ажыццяўляецца на беларускай і рускай мовах. 
138. Пісьмовая справаздачнасць вышэйстаячым органам кіравання адукацыі прадстаўляецца ў адпаведнасці з патрабаваннямі органаў дзяржаўнай статыстыкі.
139. За непрадстаўленне і скажэнне налогавай, статыстычнай справаздачнасці, парушэнне тэрмінаў яе прадстаўлення, адказныя асобы Установы нясуць устаноўленую заканадаўствам адказнасць.
140. Рэвізія дзейнасці Установы праводзіцца ў парадку, вызначаным дзеючым заканадаўствам.
141. Кантроль за забеспячэннем якасці адукацыі Установы ажыццяўляе Упаўнаважаны орган, іншыя ўпаўнаважаныя дзяржаўныя органы ў адпаведнасці з заканадаўствам.
142. Установа ажыццяўляе самакантроль за забеспячэннем якасці адукацыі – комплексны аналіз адукацыйнай дзейнасці, які ўключае самаправерку, самаацэнку адукацыйнай дзейнасці, ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам.

ГЛАВА 11

МІЖНАРОДНАЕ СУПРАЦОЎНІЦТВА

143. Установа мае права па ўзгадненні з Упаўнаважаным органам усталёўваць прамыя сувязі з органамі кіравання адукацыяй і ўстановамі адукацыі замежных краін, міжнароднымі арганізацыямі, фондамі ў мэтах абмену вопытам з арганізацыямі агульнай сярэдняй адукацыі, правядзення сумесных мерапрыемстваў.
144. Установа мае права па ўзгадненні з Упаўнаважаным органам заключаць пагадненні з міжнароднымі арганізацыямі з мэтай рэалізацыі міжнародных і нацыянальных праектаў і праграм у сферы адукацыі.
145. Міжнароднае супрацоўніцтва ажыццяўляецца ў адпаведнасці з актамі заканадаўства на прынцыпах незалежнасці, роўнасці, узаемнай выгады, узаемнай павагі і не павінна наносіць шкоду суверэнітэту Рэспублікі Беларусь, нацыянальнай бяспецы, інтарэсам асобы, грамадства і дзяржавы.

ГЛАВА 13

ПАРАДАК РЭАРГАНІЗАЦЫІ І ЛІКВІДАЦЫІ ЎСТАНОВЫ

146. Стварэнне, рэарганізацыя і ліквідацыя Установы ажыццяўляюцца ў парадку, вызначаным дзеючым заканадаўствам.
147. Рашэнне аб ліквідацыі Установы прымаецца Заснавальнікам на падставе ацэнкі наступстваў такой ліквідацыі з улікам колькасці асоб, якія падлягаюць навучанню на ўзроўні агульнай сярэдняй адукацыі на тэрыторыі адпаведнай адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, і колькасці дзяржаўных устаноў, якія рэалізуюць адукацыйныя праграмы агульнай сярэдняй адукацыі і дашкольнай адукацыі на гэтай тэрыторыі.
148. У выпадку спынення дзейнасці Установы Заснавальнiк прымае меры па пераводзе навучэнцаў з іх згоды, згоды законных прадстаўнікоў непаўналетніх навучэнцаў у іншыя ўстановы адукацыі, якія рэалізуюць адпаведныя адукацыйныя праграмы, у парадку, якi ўстанаўлiваецца Урадам Рэспублiкi Беларусь.
149. У выпадку ліквідацыі Установы органам, які прыняў рашэнне аб ліквідацыі, ствараецца камісія, якая здзяйсняе свае паўнамоцтвы ў рамках з дзеючым заканадаўствам.
150. Грашовыя сродкі і маёмасць Установы, якія засталіся пасля ліквідацыі, у абавязковым парадку перадаюцца Упаўнаважанаму органу.
151. Установа лічыцца ліквідаванай або рэарганізаванай з моманту ўнясення запісу ў Адзіны дзяржаўны рэгістр юрыдычных асоб і індывідуальных прадпрымальнікаў.

ГЛАВА 14

 ПАРАДАК УНЯСЕННЯ ЗМЯНЕННЯЎ І (АБО) ДАПАЎНЕННЯЎ

У СТАТУТ

152. Унясенне змяненняў і (або) дапаўненняў у Статут Установы ажыццяўляецца ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам.